kl. 1a- 2019/20, kl. 2a- 2020/21, kl. 3a- 2021/22, kl. 2b- 2022/23, kl. 3b- 2023/24: Zwiedzamy Kraków- edukacja zdalna

Podręcznik "Nowi Tropiciele" str. 26- 28, opowiadanie Ireny Landau pt.: "Zwiedzamy zabytki"

Kliknij

Rynek Główny

Rynek krakowski należy do największych pod względem powierzchni placów Europy. Przez stulecia stanowił centrum życia religijnego, gospodarczego i administracyjnego miasta, był również miejscem wykonywania kar i wyroków. Był świadkiem podniosłych uroczystości o charakterze państwowym. Tu odbył się pamiętny hołd prusku (1525), podczas którego na ręce króla Zygmunta Starego złożył przysięgę lennej wierności pierwszy władca Prus, książę Albrecht Hohenzollern. Tu złożył przysięgę Tadeusz Kościuszko (24 marca 1794), a pod wieżą ratuszową odbyło się pierwsze na ziemiach polskich objęcie władzy przez nasze wojsko (31 października 1918). O wydarzeniach tych przypominają stosowne tablice wmurowane w nawierzchnię Rynku i wieżę ratuszową.

Sukiennice

Pośrodku rynku stoją Sukiennice, czyli dawne kramy handlowe, które w drugiej połowie XIII stulecia założył książę Bolesław Wstydliwy. Przekształcone za króla Kazimierza Wielkiego, przetrwały jako okazała gotycka budowla do połowy XVI stulecia. Kres świetności gotyckich Sukiennic położył pożar (1555). W obszernej hali Sukiennic, ozdobionej herbami miast polskich i godłami cechowymi, są nadal, jak przed wiekami, drewniane kramy z pamiątkami i wyrobami rzemiosła artystycznego.

Barbakan

Do najciekawszych zabytków architektury obronnej należy Barbakan, do początku XX stulecia nazywany rondlem. Nazwa Barbakan pojawiła się po połowie XIX wieku. W średniowiecznej łacinie barbacana oznaczała zewnętrzny bastion ze strzelnicami. Nasz Barbakan to okrągła gotycka budowla zwieńczona siedmioma wieżyczkami, zbudowana w latach 1498-1499. Była najbardziej na północ wysuniętym elementem fortyfikacji. Obecnie w sezonie turystycznym w Barbakanie odbywają się spektakle i turnieje rycerskie.

Michał Rożek, Zwiedzamy Kraków w trzy dni. Przewodnik dla każdego, Kraków 2012

Wawel

Od niepamiętnych czasów na wawelskim wzgórzu wznosiła się książęca siedziba. Legendy przechowały imiona dawnych władców- Kraka i dzielnej Wandy. Dzisiejszy zamek powstał w zasadniczej części w XVI stuleciu, za panowania ostatnich Jagiellonów: Zygmunta I Starego i Zygmunta Augusta. Był to czas niezwykłego rozkwitu polskiej kultury, zwany złotym wiekiem. Król Zygmunt I sprowadził do Krakowa włoskich artystów, którzy zaszczepili nieznany wcześniej w naszym kraju renesans. Wspaniałym przykładem tego stylu jest kaplica Zygmuntowska, dobudowana do znacznie starszej gotyckiej katedry. W tym najważniejszym kościele w Polsce odbywały się uroczyste koronacje, śluby i pogrzeby władców. Ogromne wnętrze kryje m.in. nagrobki Kazimierza Wielkiego i Władysława Jagiełły, pochowanych zgodnie z tradycją bezpośrednio pod posadzką. Na wieży znajduje się największy w Polsce dzwon (ważący aż 11 ton), ufundowany w 1521 roku przez Zygmunta Starego i nazywany jego imieniem. Bije on z okazji największych uroczystości i niezwykłych wydarzeń. W podziemiach katedry wawelskiej oprócz królów spoczywają sławni Polacy, m.in. Tadeusz Kościuszko, Adam Mickiewicz, Józef Piłsudski.

Kościół Mariacki

Charakterystyczna sylwetka świątyni z dwiema nierównymi wieżami stanowi wizytówkę Krakowa. To stąd co godzina rozlega się znany wszystkim hejnał. Od 1928 roku codziennie w południe słucha go za pośrednictwem radia cała Polska. Pierwszy kościół przy Rynku Głównym wzniesiono już 800 lat temu. Po zniszczeniu Krakowa przez Tatarów przystąpiono do jego rozbudowy, która trwała ponad 100 lat i była finansowana przez bogatych mieszczan. Ołtarz główny wyrzeźbił genialny artysta- Wit Stwosz, zaproszony specjalnie w tym celu z Niemiec. Pracował wraz z pomocnikami przez 12 lat (1477-1489). W ten sposób powstało najpiękniejsze dzieło późnego średniowiecza w całej Europie. Zadziwia ono swoimi rozmiarami (11 metrów szerokości i ponad 12 metrów wysokości) oraz żywością kolorów (drewniane figury pokryte są farbami z naturalnych składników i prawdziwym złotem). Niezwykle dokładnie przedstawione ludzkie postacie sprawiają wrażenie, jakby zatrzymano je w ruchu. Figury apostołów podtrzymujących Maryję Wit Stwosz wyrzeźbił w ogromnych klocach lipowego drewna. Są one większe niż rzeczywiste ludzkie postacie. Jako modeli artysta zatrudnił krakowskich mieszczan. Odwzorował ich tak dokładnie, że znawcy potrafią rozpoznać na jakie choroby cierpieli niektórzy z nich. Za wykonanie ołtarza w kościele Mariackim Wit Stwosz otrzymał ogromną sumę równą rocznemu budżetowi miasta.

Joanna Knaflewska, Najciekawsze miejsca w Polsce, Poznań 2004.